Definizioa
Animaliak izaki bizidunen talde handi bat dira.Animaliak izaki bizidunen talde handi bat dira, Animalia edo Metazoa erreinuetan kokatzen direnak. Orokorrean zelulanitzak dira, higitzeko gai dira bere inguruarekin elkarrekintza edukitzeko eta beste izaki batzuk kontsumituz elikatzen dira. Animalia gehienek forma bera mantentzen dute euren bizitzan zehar, nahiz eta batzuek metamorfosia jasaten duten. Animaliak, narrastiak, Ugaztunak, Hegaztunak, Arrainak, Anfibioak, Intsektuak, Araknidoak, Miriapodoak, Kruztazeoak, edo Anelidoak izan ahal dira. Adibidez intsektu bat tximelet da eta narrasti bat kokodriloa.
Animalien elikakatea
Animaliak izaki bizidunen talde handi bat dira.Animaliak izaki bizidunen talde handi bat dira, Animalia edo Metazoa erreinuetan kokatzen direnak. Orokorrean zelulanitzak dira, higitzeko gai dira bere inguruarekin elkarrekintza edukitzeko eta beste izaki batzuk kontsumituz elikatzen dira. Animalia gehienek forma bera mantentzen dute euren bizitzan zehar, nahiz eta batzuek metamorfosia jasaten duten. Animaliak, narrastiak, Ugaztunak, Hegaztunak, Arrainak, Anfibioak, Intsektuak, Araknidoak, Miriapodoak, Kruztazeoak, edo Anelidoak izan ahal dira. Adibidez intsektu bat tximelet da eta narrasti bat kokodriloa. Animalien elikakatea
Animalia guztiak ez dira gai berdinez elikatzen. Batzuk landareak jaten dituzte eta beste batzuk, berriz, haragia.
Landarez elikatzen direnei (belarra, hostoak, aleak...)BELARJALEAK deitzen zaie.
Beste animalia batzuei, haragiz elikatzen direnei, HARAGIJALEAK deitzen zaie.(Haragia jaten dutela esaten dugunean, beste animalia batzuk jaten dituela esan nahi du).
Baina badaude denetatik jaten duten animaliak, hau da, bai landareak baita haragia ere. Hauei OROJALEAK deritze.
BELARJALEAK
- Hortzeria zapala eta koskorduna da, janaria ongi txikitu eta ehotzeko.
- Batzuk liseriketa aparailu berezia izaten dute. Hauei hausnarkariak deitzen zaie. Belarra oso azkar ebaki eta irentsi behar dute sabel-zorroko zaku handia ongi bete arte. Gero, lasai daudenean, zaku handiak ahora bidaltzen du janaria ongi ehotzeko (behia, ardia, oreina...).
- Ikusmen eta entzumen onak behar dituzte etsaiak inguruan dabiltzala jakiteko.
- Hanka luzeak eta arinak dituzte, etsaiak hurbiltzen zaizkienean, lasterka ihes egiteko. Lasterkari trebeak dira.
HARAGIJALEAK
- Animalia hauek letagin zorrotzak eta hagin txikitzaileak dituzte haragia eta hezurrak ongi txikitzeko irentsi baino lehen.
- Beste animaliak harrapatzeko oso azkar egiten dute korrika. Adibidez gepardoa.
- Ehizan ibiltzeko oso ikusmen ona behar dute. Harrapakina non dagoen jakiteko, begiak buruan aurrerantz zuzenduta ditu.
- Usaimena ere oso ona dute, belarjaleen usaimena jarraitzeko.
Animalien sailkapena
Animaliak bi multsotan sailkatzen dira, alde batetik bizkarrezurra dutenak daude eta beste aldetik bizkarrezurra ez dutenak. Bizkarrezurra dutenei ornodunak deitzen zaie, berriz bizkarrezurra ez dutenei ornogabeak. Ornodunak bizkarrezur mota asko dituzte: Ilez osatuak-ugaztunak bezala, Lumaz osatuak-hegaztunak bezala, ezakataz osatuak dutenak soldatu gabeak edo azalari soldatuak izan ahal dira, adibidez soldatu gabeak arrainak eta azalari soldatuak narraztiak. Azkenik beste mota bat azal gorridunak dira anfibioak besala.
Beste aldetik bizkarrezurra ez dutenak daude, ornogabeak ere deitu ahal zaiona. Ornogabeak ez dute ankarik, bi multsotan zailkatzen dira, maskorra dutenak eta maskorra ez dutenak. Maskorra dutenak osoa edo bitan banatua izan ahal dute moluskoak adibidez. Beste aldetik maskorra ez dutenak, maskorrean garroak dituzte edo maskorra erastunez osatua. Eraztunez osatuak dutenak anelidoak dira eta garroak dituztenak moluskoak.
Beste aldetik bizkarrezurra ez dutenak daude, ornogabeak ere deitu ahal zaiona. Ornogabeak ez dute ankarik, bi multsotan zailkatzen dira, maskorra dutenak eta maskorra ez dutenak. Maskorra dutenak osoa edo bitan banatua izan ahal dute moluskoak adibidez. Beste aldetik maskorra ez dutenak, maskorrean garroak dituzte edo maskorra erastunez osatua. Eraztunez osatuak dutenak anelidoak dira eta garroak dituztenak moluskoak.
